آیا کنسروها مواد نگهدارنده دارند؟
این باور که کنسروها به دلیل ماندگاری طولانی خود دارای مواد نگهدارنده زیادی هستند، نادرست است. فرآیند تولید کنسروها بر اساس استفاده از حرارت بالا برای پخت و استریل کردن است. در این فرآیند، تمامی میکروارگانیسمهای مضر از بین میروند و بستهبندی به شکلی است که هیچگونه نفوذ میکروب، هوا یا نور به داخل قوطی یا بستهبندی امکانپذیر نیست. به همین دلیل، نیازی به استفاده از مواد نگهدارنده برای افزایش ماندگاری محصول وجود ندارد.
همچنین، محصولات دیگری مانند برنج و خورشهای آماده که در بستهبندیهای آلومینیومی استریل شده قرار دارند، نیز بدون نیاز به مواد نگهدارنده تولید میشوند. بنابراین، کنسروها به دلیل فرآیند استریل کردنشان، برخلاف باور عمومی، نیازی به مواد نگهدارنده ندارند. اما در مورد رب گوجهفرنگی، به دلیل اینکه محیطی اسیدی و مستعد رشد کپک دارد، از مواد نگهدارنده ضد کپک در آن استفاده میشود تا از فساد محصول جلوگیری شود.
با این وجود مصرف زیاد محصولات کنسروی به علت فشار وارد نمودن به سلامت کبد افراد توصیه نمیگردد. دلایل اصلی مشکلات کبدی در اثر مصرف زیاد کنسروها عبارتاند از:
نمک زیاد:
یکی از موارد مهم در محصولات کنسروی، میزان نمک (سدیم) است. برخی از کنسروها، بهویژه سبزیجات و سوپها، حاوی مقدار زیادی نمک برای بهبود طعم و افزایش ماندگاری هستند. این امر میتواند برای افراد با فشارخون بالا یا مشکلات قلبی مضر باشد.
چربیهای اشباع و ترانس:
برخی از کنسروها، بهویژه غذاهای فرآوری شده گوشتی، ممکن است حاوی چربیهای اشباع و ترانس باشند که مصرف زیاد آنها میتواند باعث تجمع چربی در کبد (کبد چرب) شود. این وضعیت میتواند به التهاب و آسیب به کبد منجر شود.
مواد افزودنی شیمیایی:
برخی از کنسروها ممکن است حاوی افزودنیهای دیگری مانند طعمدهندهها، رنگهای مصنوعی و استابیلایزرها باشند که در طولانیمدت اثرات منفی بر روی سلامت کبد خواهند داشت.
کاهش ارزش غذایی محصولات کنسروی
فرآیند کنسرو کردن به کاهش برخی از ارزشهای غذایی محصولات منجر خواهد گردید، اما بهطور کلی، بسیاری از مواد مغذی در محصولات کنسروی حفظ میشوند. این فرآیند شامل حرارت دهی به مواد غذایی برای استریل کردن و افزایش ماندگاری آنهاست، که ممکن است بر برخی ویتامینها و مواد معدنی تأثیر بگذارد. در ادامه به جزئیات بیشتری درباره تأثیر فرآیند کنسرو کردن بر کاهش مواد مغذی و ارزش غذایی اشاره میکنیم.
ویتامینهای حساس به حرارت:
ویتامینهای محلول در آب، مانند ویتامین C و برخی از ویتامینهای گروه B (مثل فولات)، نسبت به حرارت حساس هستند. فرآیند حرارت دهی در کنسرو کردن میتواند باعث کاهش مقدار این ویتامینها شود. بهویژه ویتامین C که بهسرعت در دمای بالا تجزیه میشود.
آنتیاکسیدانها:
برخی آنتیاکسیدانهای موجود در مواد غذایی نیز ممکن است در اثر حرارت کاهش یابند. این مسئله بهویژه در سبزیجات و میوههای کنسرو شده که بهطور معمول از حرارت بالاتری برای استریل کردن استفاده میشود، بهوضوح دیده میشود.